‘Als investeerder ben je zo goed als je laatste deal’

Investeerder Henk Keilman investeert niet op buikgevoel. Hij is één van de succesvolste investeerders van Nederland. Dit voorjaar is de investeerder weer op tv als jurylid van Dragons Den en in mei gaat hij met windmolenproducent EWT naar de beurs.

Het interview met investeerder Keilman in de bar van het Amsterdamse Hilton hotel is koud vijf minuten begonnen als z’n mobiele telefoon afgaat. De business angel verontschuldigt zich en neemt op. Even is het stil, dan verschijnt er ineens een grote grijns op het gezicht van de investeerder. ‘Top, nou dat is fantastisch. Feliciteer namens mij het hele team en ga er vooral even een glaasje champagne op drinken. Dat gaan wij hier namelijk ook doen.’ Als even later de glazen Dom Perignon op tafel staan te sprankelen, kan de taperecorder weer aan.

Gefeliciteerd, maar waar toasten we nou eigenlijk op?

‘EWT is een Zeeuwse bouwer van windmolens en windparken en ik heb daar sinds twee jaar een belang in van 40 procent. De planning is dat we in mei naar de beurs in Londen gaan en daar tussen de 200 á 300 miljoen euro ophalen voor nieuwe investeringen. In de aanloop naar deze beursgang staan er ook een paar pre-IPO’s gepland, zeg maar een paar rondjes grote investeerders. Dat traject hebben we dus nu net afgerond en daarbij ruim 45 miljoen euro opgehaald. Dat vind ik wel even een champagnemoment waard.’

Wederom een bingo-investering dus?

‘Met deze pre-IPO en beursgang wordt EWT op dit moment gewaardeerd op een bedrag tussen de 800 miljoen en 1 miljard euro. Mijn oorspronkelijke investering was 25 miljoen, dus dat is voor mij in twee jaar tijd op papier een rendement van 5000 procent.’

U heeft een aantal zeer succesvolle investeringen op uw naam staan. Is dat het buikgevoel van investeerder Henk Keilman?

‘Nee, termen als buikgevoel en intuïtie, daar heb ik helemaal niets mee. Ik vind dat altijd een beetje stoere praat, alsof het om een soort van zesde zintuig gaat waar dan geniale ondernemers mee begiftigd zouden zijn. Ondernemers die zien wat anderen niet zien en alleen maar fantastische deals doen. Dat is natuurlijk lariekoek.’

Waar is het succes van uw investeringen dan wel op gebaseerd?

‘Gewoon, op het volgen van een markt over een langere periode, cijfers analyseren, je huiswerk doen als business angel. Kijk, de recente stijging van de vraag naar windmolens en windmolenparken is natuurlijk goed uit te leggen. Je hebt de afgelopen 2 jaar een enorme omwenteling gezien in de energiemarkt. Een dramatisch stijgende olieprijs, structurele tekorten, spanningen op politiek gebied en de klimaatkwestie. Maar ik ben al ruim 20 jaar geïnteresseerd in duurzame energie, ik heb dat altijd gevolgd, eigenlijk vanaf 1972 toen het rapport van de Club van Rome uitkwam. Maar ik had tot voor kort nog nooit een moment gezien dat ik dacht: ha, nu kan ik als investeerder instappen en daar geld mee verdienen.’

Naast investeren heeft u ook regelmatig bedrijven overgenomen. Waar let u op als u een bedrijf koopt?

‘Als je een acquisitie doet om bijvoorbeeld een bestaand bedrijf versneld door te laten groeien, moet je je wel verdomd goed afvragen wat het is dat je koopt, waarom je het koopt en wat de prijs is. Je hebt natuurlijk een uitgebreide due diligence om te kijken of er geen lijken in de kast zitten en zo. Maar de toekomst is veel moeilijker te verifiëren en daar gaat het natuurlijk allemaal om. Wat is de kwaliteit van de winst en omzet, hoe voorspelbaar zijn die? Want die toekomstige winsten bestaan alleen nog maar in de spreadsheet en nergens anders. De vraag is, hoe ga je die realiseren? Heb je langlopende contracten, hoe zit het met de klanttevredenheid? Ik wil ook altijd met een paar klanten praten.’

Hoe gaat u als investeerder om met de verkopende ondernemer?

‘Je moet altijd met een earn out-component werken. Dat vind ik toch de beste manier om mensen aan je te committeren en om er vooral zeker van te zijn dat al die prachtige spreadsheets die je altijd ziet ook worden waargemaakt.’

Een eigenaar die blijft zitten is vaak ook een bron van conflicten.

‘Ja, dat is lastig. Je moet wel goed met de bestaande mensen kunnen samenwerken. Dat wordt vaak onderschat en daarom gaan er ook zoveel overnames mis.’

Nog meer valkuilen?

‘De prijs. Je moet verdomd goed opletten dat je niet teveel betaald. Dat klinkt logisch maar ook dat gaat nogal eens mis omdat iemand een bedrijf heel graag wil hebben. Maar een te dure acquisitie kan later desastreus zijn.’

U bent zelf als ondernemer vanaf een zolderkamer begonnen. Hoe gaat zo´n transformatie van ondernemer naar investeerder in zijn werk?

‘Ik ben inderdaad gewoon heel klein begonnen. Je ziet een leuk handeltje en dat wil je dan groter maken en geleidelijk aan ga je grotere deals doen. Dat bouw je op, stapje voor stapje. De doorbraak kwam toen ik in 1998 telecombedrijf MTC verkocht, dat was mijn eerste grote deal, daar hield ik 35 miljoen dollar aan over. Dan kun je ineens in een andere league meespelen als investeerder.’

Welke rol bevalt u het beste, ondernemer of investeerder?

‘Je wordt als ondernemer succesvol door zelf heel hard te werken en vanuit die arbeid bouw je iets op. Als investeerder laat je andere mensen voor je werken en dat is best een prettig gevoel; dat iemand anders zich de kolere voor je werkt en dat jij dat niet hoeft te doen. Ik ben nu vooral bezig met de grote lijnen: strategie, financiering, het beoordelen van de resultaten. Ik sta als investeerder wat verder af van de dagelijkse shit. En dat is uiteindelijk wel wat relaxter.’

Ligt u ’s nachts nog wel eens ergens wakker van?

‘In principe niet, ik slaap altijd prima. Natuurlijk heb je af en toe zorgen, dingen kunnen mis gaan of vertraging oplopen. Zoals nu met de turbulentie op de financiële markten terwijl je net een beursgang hebt gepland. Het belangrijkste is dat je bij de les blijft, je moet nooit overmoedig of arrogant worden. Daarom kun je als informal investor ook niet blijven bogen op je voorgaande successen, je bent zo goed als je laatste deal. Je moet telkens weer die inspanning doen en vooral scherp blijven.’

Deze maand bent u weer jurylid en investeerder bij Dragons Den. Wat vond u van de afleveringen vorig jaar?

‘Ik vond het persoonlijk erg leuk om te doen. Het zijn natuurlijk niet de plannen waar mensen multimiljonair mee gaan worden, maar het enthousiasme maakt veel goed. Het niveau van de kandidaten mag wel iets beter, maar de redactie heeft ons beloofd dat ze dit jaar beter zullen scouten en selecteren. Het is bedoeld voor een breed publiek, dus er mag best een soort Idols-gehalte inzitten met een paar mafkezen of freaks, maar het moet in de kern wel serieus zijn. Het gaat om serieus geld waar we over praten.’

U heeft zelf vorig jaar drie investeringen gedaan. Hoe gaat het daar mee?

‘Nou, één investering is uiteindelijk niet doorgegaan. De desbetreffende dame besloot dat ze toch maar geen ondernemer wilde worden. En die ander twee bedrijven doen het heel aardig. Wuzzon, een internetportal voor wallpapers en ringtones, heeft zeker een snaar geraakt, al spuit het nog geen cash. En de twee uitvinders van een medisch identificatiesysteem zijn goed aan het doorontwikkelen. Als dat goed gaat kan dat heel groot worden.’

U bent inmiddels een bekende Nederlander geworden. Wordt u op straat al aangesproken?

‘Ja, af en toe zijn er wel leuke herkenningsmomenten. Ik liep laatst in New York op 5th Avenue , komt er ineens een vent keihard de straat over rennen, wuivend met een visitekaartje. Hij zegt: ‘Sorry dat ik je lastigval, maar dit is mijn bedrijf en we hebben een fantastisch product, zou je daar even naar kunnen kijken als business angel?’

En, was het wat?

‘Nee, maar met uitzondering van Dragon’s Den investeer ik sowieso nooit in start-ups. De echt interessante deals komen tot stand door het professionele netwerk. En die weten me zo ook wel te vinden, daar heb ik geen tv voor nodig.’