De informal investor is te laat voor onze interviewafspraak in het Amsterdamse Amstel Hotel. Gevolg van het feit dat hij zijn oude iPhone aan het vervangen is door de nieuwe en dat-ie de agenda-functie op dat nieuwe apparaat nog niet op orde heeft. “Onze afspraak stond er in deze nog niet in, sorry.”

Investeerder Willem Sijthoff investeert in media- en internetbedrijven. In 1997, drie jaar nadat hij op 29-jarige leeftijd het bedrijf van zijn familie – het Haagse Sijthoff Pers – aan Wegener had verkocht, kocht hij samen met investeringsmaatschappij HAL van Martijn van der Vorm het Financieele Dagblad. Hij maakte er de eerste Nederlandse krant van met multimediale pretenties, waarbij radio – BNR Nieuwsradio – internet en de papieren krant zoveel mogelijk samenwerken. Het FD profiteerde ervan. Het was de afgelopen jaren een van de weinige landelijke kranten die in oplage zijn gegroeid. Eind vorig jaar verkocht de investeerder zijn aandeel aan mede-aandeelhouder HAL.

Sijthoff verwierf landelijke bekendheid in 2007, als investeerder in het KRO-televisieprogramma Dragon’s Den. In een-tweetjes met soms Henk Keilman, dan weer Annemarie van Gaal of George Banken zond hij als kritische investeerder menig ondernemer met de staart tussen de benen richting uitgang. Impopulair heeft het hem niet gemaakt. Dagelijks krijgt hij ondernemingsplannen binnen van mensen die hopen een stukje van zijn fortuin (75 miljoen volgens de laatste Quote-500) voor hun karretje te mogen spannen.

Word je nog vaak aangesproken vanwege dat programma?

‘Oh ja, laatst nog, zo’n twee weken geleden. Ik zat op een terrasje en er zaten twee jongens naast me. Op een goed moment spraken ze me aan: ‘Dit kan geen toeval zijn. Wij zijn bezig met een plan en op zoek naar een investeerder. Mogen we dat opsturen?” Ja, natuurlijk mag je dat opsturen.’

En, was het wat?

Hij grinnikt. ‘Nooit meer iets van gehoord.’

Hoeveel investeringen heb je uiteindelijk gedaan op basis van Dragon’s Den?

‘Tijdens het programma heb ik op vier plannen ja gezegd. Daarvan zijn er twee uiteindelijk niet doorgegaan, één – een musical – ging failliet en één doet het nu heel aardig. Dat is Wuzzon, een bedrijf van twee dames die een ringtone-concept hadden bedacht. Op basis van het concept dat ze toen presenteerden, dreigden die twee het ook niet te gaan redden, maar Henk Keilman en ik hebben samen met hen tijdig de koers weten te verleggen naar een business-to-business concept. En ik moet zeggen dat ze dat heel knap hebben opgepakt.’

Was het gehalte charlatans in het programma echt zo hoog?

‘Kijk, de selectie werd natuurlijk gedaan door een TV-redactie. En die kijken in de eerste plaats naar wat leuke televisie gaat opleveren. Dus sommige charlatans waren daar gewoon op uitgezocht. Maar voor een deel probeerden ze serieuze investeringsproposities te vinden, en dan merk je dat ze daar toch eigenlijk geen verstand van hebben. We hebben daar hele ochtenden doorgebracht zonder dat er ook maar één zinnig verhaal langs kwam. Had je het wat serieuzer willen aanpakken – en dat hebben wij ook wel gezegd – dan hadden ze daar mensen uit de investeringswereld bij moeten zetten: consultants of accountants.’

In 1994 verkocht je Sijthoff Pers het bedrijf dat je voorouders groot hadden gemaakt aan Wegener. Hoe ging dat?

‘Ik had als familietelg carrière gemaakt in de stichting administratiekantoor; het vehikel waarmee de familie in de jaren zeventig het economisch en het juridisch eigendom van elkaar had gescheiden. En toen de vraag of het bedrijf verkocht moest worden opkwam, had ik net de voorzittershamer overgenomen. Met het bedrijf ging het begin jaren negentig niet goed. We gaven regionale kranten als de Haagsche Courant en het Rotterdams Dagblad uit. Maar er werd stevig geconsolideerd in de markt voor regionale kranten en de onze doken in de rode cijfers. Dus kwam op een gegeven moment de vraag op of wij aan die consolidatieslag mee moesten gaan doen; zelf overnemen. Daarbij speelde de kwestie dat er dan ook in nieuwe drukpersen geïnvesteerd moest worden, die extreem duur waren. We zijn toen in de familie gaan rondvragen of men geïnteresseerd was in een dergelijk plan. Het gros vond het allemaal heel interessant, maar een bijdrage leveren wilden ze niet. In samenspraak tussen directie, aandeelhouders en commissarissen is toen de beslissing genomen om het bedrijf te verkopen.’

Was dat niet moeilijk? Je was 29 jaar oud…

‘Nou, voor ons van de jonge generatie was dat toch weer wat anders dan voor de ouderen, die er ook bij betrokken waren. Wat in mijn familie altijd hoog in het vaandel had gestaan, waren de titels zelf. Het idee dat die een maatschappelijke functie vervulden, werd belangrijk gevonden. Dat is toch het mooie van media: die bevlogenheid was er nog altijd. En het idee was dat door de verkoop die titels in een veiliger vaarwater terecht zouden komen. Helaas is dat helemaal verkeerd uitgepakt. Zowel de Haagsche Courant als het Rotterdams Dagblad is in 2005 in het Algemeen Dagblad opgegaan; er is niets meer van over.’

Gaat het over de vraag hoe je met inhoud geld kunt verdienen op internet, dan verwijs je altijd naar de situatie in Scandinavië, waar je een uitgeverij bezit. Hebben ze daar die puzzel opgelost?

‘Ja. De Scandinavische mediabedrijven hebben het digitale universum al heel vroeg omarmd. In Noorwegen heeft bijvoorbeeld een aantal grote uitgeverijen samen al eind jaren negentig een soort Speurders.nl ontwikkeld. Nou, dat is een megasucces. Dat is hier Marktplaats geworden, maar dáár hebben ze dat volledig binnen de uitgeefwereld opgezet. Daarnaast zie je dat een aantal Scandinavische concerns jaar op jaar stug heeft doorgebouwd aan een multimediale strategie. Na tien jaar laten die een totale shift zien in hun bedrijfsvoering. In Nederland zie je op heel veel plaatsen dat mensen nog steeds met de hakken in het zand staan. En als ze het dan gaan doen, pakken ze het helemaal verkeerd aan. Neem PCM (eigenaar van de Volkskrant, Trouw en het AD -PdW). Die reserveerden in één keer een enorme bak geld die moest worden ingezet in een omgeving die daar nog helemaal niet klaar voor was. De kwaliteit van de mensen was onvoldoende, het denken richting online niet genoeg ontwikkeld. Dan weet je zeker dat het mis gaat.’

Je hebt eind vorig jaar je aandeel in het FD verkocht aan HAL. Op het eerste gezicht niet het meest gelukkige moment…

‘Dat had te maken met de potentiële aankoop van NRC Media die toen bij het FD speelde. Wij waren een van de potentiële overnemers, maar HAL kon dat financieren en ik niet. Tot dat moment hadden we alles fifty-fifty gedaan, ook BNR, en dat zou dus anders worden. Ik zou minderheidsaandeelhouder worden ΓÇô iets waar ik niet a priori nee tegen zeg. Maar het betekent wel dat je over allerlei zaken nieuwe afspraken met elkaar moet maken. En al pratend zag ik daar geen levensvastbaar verhaal uit komen. Daarnaast was ik bang voor steeds verdere verwatering van mijn aandeel in een ΓÇô verwacht ik ΓÇô wederom consoliderende markt. Op een gegeven moment zei HAL dat ze wel een bod wilden doen op mijn aandelen. En daar ben ik toen op ingegaan.’

Heb je nou over die ruim twaalf jaar dat je in het FD hebt geïnvesteerd een goed rendement weten te halen?

‘Ja hoor, absoluut.’

Doe es een gooi?

‘Nou, haha, ik heb de beurs fors verslagen.’

Dat klinkt niet best?

‘Het is heel goed gegaan, maar meer zeg ik daar niet over. Uiteindelijk denk ik dat ik bij het FD iets moois heb kunnen neerzetten ΓÇô dat we innovatie tot stand hebben weten te brengen. Misschien is het dan na zo’n periode ook gewoon goed om iets anders te gaan doen.’

Een van die andere dingen is investeringsmaatschappij Peak Capital van o.a. Heleen van Oord en Christiaan Alberdingk Thijm, die zich bezig houdt met technostarters. Hoe ben je daarbij gekomen?

‘Ik was zelf aan het kijken of ik zo’n fonds kon opzetten en daar waren zij ook mee bezig. Dus leek het me wel handig om dat samen te doen. De oprichters vormen het fondsmanagement ΓÇô die stoppen er echt tijd in, doen onderzoek naar welke ondernemingen interessant zouden kunnen zijn. Ik doe samen met oudcollega en investeerder Rob de Heus het investment committee. Het is voor mij ideaal. Ik word door heel veel mensen benaderd met allerlei plannen en die kan ik dan mooi bij hen onderbrengen.’

Zijn daar al aardige dingen uit voortgekomen?

‘Nou, ik heb daar bijvoorbeeld het bedrijf Catawiki aangebracht. Een website gericht op verzamelaars, die hun collectie online bij kunnen houden, onderling kunnen handelen en bijvoorbeeld ook boekjes kunnen printen van die collecties. Het is opgericht door mensen met wie ik ooit heb gewerkt. Ze benaderden mij en ik heb ze bij investeringsfonds Peak binnengeloodst. Peak is erin gestapt en zelf heb ik ook nog geïnvesteerd. Via Peak hebben we nu drie investeringen gedaan, maar daar komen er nog wel meer bij.’

Buiten Peak om ben je onlangs nog in uitgeverij Young & Connected gestapt, die de bladen Kidsweek en 7Days voor kinderen maakt. Wat was de reden daarvoor?

‘Alweer wat jaren geleden heb ik met de oprichter ΓÇô Roland Pelle – van dat bedrijf hier in het Amstel zitten praten over zijn plannen voor een krant voor kinderen. Een mooi plan, maar ben er toen niet ingestapt. Nu zijn ze winstgevend, maar nog absoluut niet aan het einde van hun marktpotentieel. Er is verdere professionalisering mogelijk, de oplage is het afgelopen jaar met 30 procent gestegen en moet de komende jaren verder kunnen groeien. En je kan online concepten en nieuwe producten voor ze gaan bedenken. Ook dat concept heeft crossmediale mogelijkheden.’

Een soort FD-slag maken dus. Hoe ben je eigenlijk als investeerder? Blijf je op afstand of druk je graag je stempel?

‘Het goed begeleiden en ondersteunen van een bedrijf en ze helpen de juiste strategische beslissingen te nemen, daar zit uiteindelijk het succes van de onderneming. Bij Wuzzon bijvoorbeeld, hebben we de ondernemers er tijdig op kunnen wijzen dat hun oorspronkelijke model het niet ging doen. Bij Catawiki zit ik in de raad van commissarissen. Daar komen we elke maand mee bij elkaar, maken we plannen en spreken we af wat de volgende maand moet zijn uitgewerkt. Een ondernemer moet gewoon ontzettend veel doen. Het moet snel en op een breed terrein, want je hebt geen HR-manager om maar wat te noemen. Dan helpt het heel erg als je er mensen bij hebt die zeggen: dit heeft nu prioriteit, dat andere kun je even laten liggen.’

Je fungeert als een coach?

‘Een coach roept wat en vertrekt naar z’n volgende klant. Maar je moet je er zelf ook verantwoordelijk voor voelen. Als een ondernemer ergens geen ervaring mee heeft en jij hebt dat wel, dan moet je zorgen dat het opgelost wordt. Een coach geeft advies, ik zorg in zo’n geval gewoon dat het gebeurt.’

Heb je wel eens hard moeten ingrijpen?

‘Jazeker, natuurlijk.’

Vertel eens.

‘Nou, namen en rugnummers noemen lijkt me hier niet op z’n plaats. Maar ik heb ooit een ondernemer die met z’n plan bij me was gekomen en in wie ik had geïnvesteerd, moeten ontslaan. Het is niet zo dat degene die het plan verzint, ook altijd geschikt is om het uit te voeren.’

Als je kijkt naar al je investeringen tot nu toe. Van welke word je dan het meest blij?

‘Ik denk toch die in FD Media. Dat is de grootste, maar ook die waar ik het meest intensief bij betrokken ben geweest. Maar ik denk dat Young & Connected ook heel leuk kan worden.’

Grappig, je noemt toch consequent de mediabedrijven met een papieren component. Het courantiershart klopt nog aardig…

‘Ja, ik zit inderdaad nog in een hoop print-titels. Maar zeker de laatste tijd kijk ik toch wel heel nadrukkelijk naar digitale bedrijven. Daar zit per slot van rekening de toekomst. Ook voor mijn investeringsportefeuille.’